Waarom is deze avond anders dan alle andere avonden?

Deze vraag wordt gesteld door het jongste kind in een Joods gezin aan het begin van de traditionele Pesach Seder maaltijd. Dan begint de hervertelling van de Exodus, het krachtige Bijbelse verhaal van Israëls bevrijding uit de slavernij in Egypte om een natie te worden die vrij is om God te dienen.

Voor de meeste Joodse mensen is Pesach nog steeds de belangrijkste gebeurtenis in de geschiedenis van Israël. Al generaties lang komen Joodse families samen rond de Seder tafel, ze lezen uit de Haggadah, delen een feestelijke maaltijd en vertellen het verhaal van de reis van hun volk naar de vrijheid.

Dit jaar markeerde de ICEJ de Pesach-periode opnieuw door de afgelopen weken geschenken en boodschappenbonnen uit te delen aan Joodse families in heel Israël. Deze geschenken brachten vreugde en verlichting voor velen in nood en zorgden ervoor dat ze deze belangrijke feestdag waardig konden vieren. Meer dan dat, onze Pesachgeschenken waren een herinnering dat ze niet alleen zijn en dat christenen over de hele wereld om hen geven en achter hun land staan.

In elke regio van Israël waar we naartoe gingen, ontmoetten we verschillende gezinnen. Bracha, een gepensioneerde kleuterleidster en kokkin, was erg ontroerd door ons bezoek en het cadeau dat ze kregen. Als moeder met één kind en vier kleinkinderen heeft ze haar hele leven voor haar kleine gezin gezorgd. Toen ze de wenskaart voor Pesach vasthield die bij haar cadeau zat, glimlachte ze en zei: “Dit cadeau brengt me hoop. Dank je wel.”

Bracha vond het fijn om met ICEJ AID assistent Jannie Tolhoek te praten over de moeilijkheden in het land en in haar eigen leven. Ze deelde zelfs wat leuke verhalen over haar eerdere reizen naar de VS.

Een andere opmerkelijke vrouw die we ontmoetten was Tanya, een 42-jarige moeder van vier kinderen. Haar vader, een overlevende van de Holocaust, bracht hun familie naar Israël toen ze nog maar zes was. Hoewel haar moeder christen was, stond haar vader nooit toe dat ze dat geloof beleden, dus bekeerde ze zich later tot het jodendom.

“Voor mij hebben christenen en joden dezelfde ouders”, zegt ze. “Ik groeide op met christelijk antisemitisme. Dus om jullie hier nu te zien, terwijl jullie ons geschenken geven namens christenen die van ons houden, dat is helend. Het brengt ons dichter bij elkaar en voelt als een grote knuffel.”

“Echte vrede komt pas als de Messias komt,” ging Tanya verder. “Maar tot die tijd hebben we een keuze, om goed of slecht te doen. En we moeten er altijd voor kiezen om goed te doen, zelfs als we de resultaten niet zien. We moeten elkaar helpen.”

Terwijl Jannie naar de volgende stad reed, dacht ze na over hoe bijzonder het is om deze gezinnen te bezoeken, hun verhalen te horen en te zien wie ze werkelijk zijn.

“Wetende dat als ze aan tafel zitten voor hun Pesachmaaltijd, ze zich zullen herinneren dat ze christelijke vrienden hebben die voor hen zorgen in dit seizoen, maakt het nog betekenisvoller,” glunderde ze.

In de volgende gemeenschap ontmoetten we Chen, een maatschappelijk werkster die met eigen ogen de groeiende wanhoop in haar buurt heeft gezien. Door het gewicht van de ene crisis na de andere kunnen veel gezinnen zich nauwelijks staande houden.

“We voelen de oorlog hier,” vertrouwde Chen ons toe. “Eerst hadden we Corona en net toen we het gevoel hadden dat we weer adem konden halen, kwam de oorlog. Een van de gegijzelden had hier familie. Nu is de behoefte aan sociale steun overweldigend omdat de prijzen blijven stijgen. Mensen hebben het moeilijk, niet alleen financieel maar ook emotioneel. De last is verpletterend.”

De toenemende behoefte aan sociale steun was een terugkerend thema in elke regio. Met de stijgende voedselprijzen, reservetaken voor het leger, banenverlies en hogere huisvestingskosten worstelen veel Israëlische gezinnen om het hoofd boven water te houden. Zelfs degenen die zich inzetten om anderen te helpen, redden het zelf nauwelijks.

“Michal, een andere maatschappelijk werkster, kon hier vandaag niet zijn,” vertelde Chen. “Haar man zit bij de reservisten en zij moet thuis voor vier kinderen zorgen, werken en Pesach voorbereiden. Het gewicht op haar schouders is onvoorstelbaar.”

Maar te midden van de ontberingen en de onzekerheid hoorde Chen over wat de Christelijke Ambassade hier in Israël doet om te helpen en ze verzekerde Jannie dat dit zeer gewaardeerd wordt.

“Ik word zo emotioneel van de wetenschap dat christenen achter ons staan,” zei ze enthousiast. “Het betekent meer dan woorden kunnen zeggen. Het geeft ons hoop.”

Chen verwelkomde vervolgens verschillende gezinnen in het welzijnskantoor. We ontmoetten eerst Timi, een vader van zeven kinderen die veel tegenslagen heeft doorstaan.

“Na ons vijfde kind raakte mijn vrouw in een depressie en kon ze niet meer werken,” legde Timi uit. “Ik werkte in de operatiekamer van Hadassah toen ik neurologische problemen kreeg. Plotseling konden we allebei niet meer voor onze kinderen zorgen. We hadden geen andere keuze dan een beroep te doen op de sociale bijstand. Het was de donkerste tijd van ons leven. In die tijd was de sociale bijstand niet alleen een reddingslijn, het was het touw dat we gebruikten om eruit te klimmen. Nu ben ik mijn bachelor aan het afronden en mijn vrouw heeft net haar eerste semester afgerond met een studie om te werken met kinderen met het syndroom van Down. Stukje bij beetje bouwen we het weer op.”

We ontmoetten ook Tzila, een moeder van twee kinderen.

“Vijf jaar geleden ging ik door een gewelddadig huwelijk en een moeilijke scheiding en ik raakte in een depressie,” deelde ze. “Met steun vind ik mijn weg terug. Het gaat langzaam en is pijnlijk, maar ik ga vooruit.”

“Je bent een sterke en moedige vrouw,” reageerde Jannie.

“Ik val wel,” antwoordde Tzila.

Jannie liet het er niet bij zitten en zei: “Maar als je valt, sta je weer op met de steun van anderen. Je bent niet alleen. Het is pijnlijk en brengt tranen, maar het heeft je sterk gemaakt.”

Tzila kreeg tranen in haar ogen, glimlachte en gaf Jannie een “dankjewel”-knuffel.

Er waren nog veel meer van dit soort ontmoetingen toen we Israël doorkruisten in de aanloop naar Pesach. Een heel gedenkwaardig bezoek was aan een Italiaans Joodse familie die onlangs Aliyah had gemaakt vanwege het toenemende antisemitisme en de wens om naar huis terug te keren. Toen we met de maatschappelijk werker hun huis binnengingen, werden we begroet door de grootvader, zijn dochter en haar dochter. Ze verwelkomden ons hartelijk en boden ons espresso aan. We gingen bij hen zitten, samen met nog meer familie, en deelden in hun opwinding over het ontvangen van het Pesachcadeau en de wenskaart. Hun vreugde werkte aanstekelijk en het was een mooie herinnering aan hoe eenvoudige daden van vriendelijkheid zulke betekenisvolle verbindingen kunnen creëren.

Dit zijn maar een paar van de contacten die we hebben gelegd. Het was duidelijk dat de Pesach-cadeaus en supermarktbonnen iedereen blij maakten. Iedereen voelde zich opgetogen, wetende dat christenen wereldwijd zo veel om hen geven dat ze op zo’n hartverwarmende manier hun handen uitsteken.

Dus deze Pesach, wanneer families in heel Israël samenkomen om zich af te vragen: “Waarom is deze nacht anders?”, zal het antwoord voor velen verder reiken dan het traditionele verhaal van de Exodus. Deze nacht is anders omdat Joodse mensen in Israël en over de hele wereld de wonderbaarlijke Uittocht uit Egypte niet alleen herdenken. Wij zijn met hen! Dit zal hen helpen om vast te houden aan het geloof dat God hen zal bevrijden in hun huidige strijd. Net zoals God Zijn volk bevrijdde uit Egypte, zo zal Hij dat ook doen in deze tijd van crisis. Of het nu gaat om de gijzelaars, armoede, oorlog of de opkomende vloed van antisemitisme, Gods volk zal zich niet laten knechten door angst en vijandigheid, en ze zullen er niet alleen voor staan.

Dank u voor uw steun aan de ICEJ als we vele arme Israëlische gezinnen helpen tijdens deze Pesach-vakantie.

Geschreven door Nativia Samuelsen
Hoofdfoto: ICEJ-medewerker Jannie (midden) met maatschappelijk werkers in Netanya.