We zijn onlangs de mijlpaal gepasseerd van zes maanden sinds Hamas een verschrikkelijke oorlog met Israël in Gaza lanceerde, veroorzaakt door de brute bloedbaden en wreedheden van 7 oktober. Dit is een goed moment om een stap terug te doen en te beoordelen waar we nu staan in dit intense conflict, dat officieel nog geen naam heeft. Als het vandaag zou eindigen, zou de “Zesmaandenoorlog” een passende naam zijn, omdat het ervoor zorgt dat deze langdurige en onbesliste strijd onmiddellijk in contrast zou staan met de bliksemsnelle en beslissende overwinning van Israël in de “Zesdaagse Oorlog” van juni 1967.

Nu, na zes maanden, zijn we beter in staat om bepaalde belangrijke vragen over dit conflict te beantwoorden: Hoe kan het dat Israël zo werd verrast door de invasie van Hamas? Waarom heeft Hezbollah zich niet volledig bij de oorlog aangesloten? Hoe heeft Israël het tot nu toe gedaan in Gaza? Hoe staan de zaken er nu voor en waar gaan ze naartoe? En als de oorlog vandaag zou eindigen, wie zou dan de echte winnaar zijn?

Hoe kan het dat Israël zo werd verrast door de invasie van Hamas?

Te zijner tijd zullen er inderdaad officiële onderzoeken komen naar hoe Israël zo onvoorbereid werd verrast door de massale Hamas-aanval van 7 oktober. Maar we weten al genoeg om harde conclusies te trekken.
Allereerst maakten de Israëlische politieke en militaire leiders zich schuldig aan “groepsdenken” over Hamas; namelijk de heersende overtuiging dat de islamitische terreurmilitie werd afgeschrikt door de Israëlische militaire macht en vooral door haar defensieve innovaties om het hoofd te bieden aan de dreiging van raketaanvallen (Iron Dome) en terreurtunnels (gronddoordringende radar). Ook was er een overeenstemmende gedachte dat Hamas het te druk had met het besturen van Gaza, dat een bouwhausse onderging, wat weer een meevaller was in de zakken van Hamas-leiders.

Dus, ondanks het ingebouwde ombudsmanmechanisme van Israël om altijd de geaccepteerde wijsheid van het leger en de inlichtingendiensten uit te dagen – speciaal opgericht om de inlichtingenfouten van de Yom Kippur-oorlog precies 50 jaar geleden aan te pakken – hield de groep stand. En talloze waarschuwingssignalen werden ronduit genegeerd, met name de herhaalde waarschuwingen van vrouwelijke IDF-waarnemers die naar de beveiligingscamera’s langs de grens met Gaza keken, dat er iets ernstigs aan de hand was aan de andere kant van het hek.
Bovendien was de Israëlische samenleving behoorlijk uitgeput van een jaar van intens debat en politiek gestuntel over de door de regering voorgestelde justitiële hervormingen. Er was eindelijk een onderbreking van de politieke machtsstrijd tijdens het Knesset-reces tijdens de Hoge Heilige Dagen in de herfst, en iedereen wist dat Simchat Torah de laatste rustdag zou zijn voordat het debat weer oplaaide. Er heerste dus een extra gevoel van ontspanning op die specifieke Sjabbat-ochtend.

Hamas voedde het verkeerde denken van Israël en kan weliswaar enig succes claimen in zijn misleidingen over het feit dat er een aanval dreigde. Ten eerste slaagden ze erin om deze brede militaire aanval goed geheim te houden onder alleen de top vier of vijf leiders in Gaza. Verder hielden ze zich afgelopen herfst in met hun gebruikelijke rellen en opruiing op de Tempelberg tijdens de belangrijkste Joodse feestdagen. Het was ook rustig wat betreft de vuurballonnen en “Mars van de Terugkeer”-activiteiten langs het grenshek met Israël. Toen Hamas zich niet aansloot bij de raketoorlog die afgelopen mei door de Palestijnse Islamitische Jihad werd gelanceerd, suste dat Israël ook door te denken dat Hamas niet geïnteresseerd was in oorlog met Israël.

Daarnaast verhoogden Hamas en Iran ook hun rekrutering, financiering en bewapening van terreurcellen op de Westelijke Jordaanoever in de afgelopen maanden, wat de IDF ertoe aanzette om veel van zijn troepen langs de grens met Gaza te herschikken om de Joodse gemeenschappen in Judea en Samaria te bewaken.

Gezien dit alles was de zogenaamde “al-Aqsa Storm” succesvoller dan Hamas had verwacht. Ze ‘hebben geluk gehad’, zoals sommigen hebben gezegd. Het resultaat was meer dan 1.200 doden en meer dan 250 gegijzelden in Gaza en heel Israël verkeerde plotseling in grote angst voor meer massale raketaanvallen en zelfs landelijke huisinvasies – ook door Hezbollah-eenheden die vanuit Libanon infiltreerden.

Toch hadden het bloedbad en het dodental nog veel erger kunnen zijn, omdat die grote geheimhouding van Hamas ook voor henzelf nadelig uitviel. Hamas en Hezbollah coördineerden steeds nauwer met Iran om een ‘Verenigd Front van Verzet’ tegen Israël te vormen, en er zijn aanwijzingen dat ze van plan waren een gelijktijdige aanval op meerdere fronten op Israël uit te voeren – hoewel ik niet geloof dat er al een datum was vastgesteld. Hamas nam de wapenen op en de aanslagen van 7 oktober verrasten niet alleen Israël, maar ook Hezbollah.

Waarom heeft Hezbollah zich dan niet volledig bij de oorlog aangesloten?

Overrompeld en onvoorbereid op een onmiddellijke aanval, keek Hezbollah die eerste uren en dagen naar de ontwikkelingen in het zuiden van Israël om te zien hoe het Hamas verging. Maar hun vertraging kostte hen de mogelijkheid om Israël onmiddellijk vanuit het noorden wijdverbreide schade toe te brengen. En ze namen om twee redenen niet volledig deel aan de strijd: 1) Israël mobiliseerde snel 350.000 reservisten en stuurde extra troepen naar het noordelijke front, 2) Israël evacueerde ook 120.000 burgers uit gemeenschappen dicht bij de Libanese grens.

Dit betekende dat Hezbollah’s elite, speciaal getrainde Radwan-troepen, veteranen van de Syrische burgeroorlog, het veel lastiger zouden krijgen om de Hamas-invasies van burgergemeenschappen in het zuiden na te bootsen. Hezbollah is dus tevreden geweest met het “bijdragen” aan de oorlogsinspanningen van Hamas door simpelweg een aanzienlijk aantal IDF-troepen in het noorden vast te pinnen door middel van een beperkt artillerieduel langs het directe grensgebied. Dit is een zeer cruciale beslissing gebleken – zeker genomen in overleg met Iran – die heeft aangegeven dat geen van beide duidelijk een grote directe oorlog met Israël wil aangaan. Het heeft in het voordeel van de IDF gewerkt en heeft Israël het initiatief gegeven om Hezbollah te vernietigen op een tijdstip naar keuze – sommigen zeggen rond mei of juni. Toch zijn de berekeningen en risico’s voor Israël van een aanval op Libanon heel anders dan die van Gaza en moeten ze zorgvuldig worden afgewogen.

Nu de gevechten grotendeels beperkt zijn tot Gaza, hoe heeft Israël het daar tot nu toe gedaan?

Net als in het verleden verdeelde de IDF Gaza in drieën en handelde eerst Gaza-stad af in het noorden, vervolgens centraal Gaza en meer recentelijk Khan Younis in het zuiden – dat door sommigen beschouwd wordt als het echte bolwerk van Hamas. De IDF schat dat het ongeveer twee derde van de Hamas-strijdmacht in Gaza heeft gedood of gewond. Ze schatten dat 13.000 Hamas-militieleden zijn gedood tijdens de grondoperaties in Gaza, plus nog eens 1.000 in Israël op en na 7 oktober. Ter vergelijking: de IDF heeft iets meer dan 260 troepen verloren in Gaza – ongeveer een derde van hun aanvankelijke verwachtingen. Het Israëlische leger heeft ook honderden kilometers terreurtunnels blootgelegd en vernietigd – hoewel het misschien maar de helft is van wat er is.

Desalniettemin zijn er verschillende belangrijke belemmeringen geweest voor meer succes voor Israël: 1) De meeste Gazaanse burgers werden achtergelaten op het slagveld, Hamas gebruikte ze als menselijk schild, 2) Israël verliest in veel opzichten de PR-strijd, omdat de wereld er ten onrechte op aandringt dat ze opzettelijk Gazanen uithongeren en genocide plegen, en dus zijn er oproepen tot wapenembargo’s en andere strafmaatregelen tegen Israël, 3) ten slotte, zo’n 130 Israëlische gijzelaars zitten nog steeds in gevangenschap.

Ik geloof dat de internationale gemeenschap vanaf het begin van dit conflict twee belangrijke beslissingen heeft genomen die hebben geleid tot het belemmeren van de oorlogsinspanningen van Israël en die rechtstreeks hebben bijgedragen aan het stijgende aantal burgerdoden in Gaza. Ten eerste drong de wereld erop aan dat alle inwoners van Gaza binnen de Gazastrook moesten blijven. Dit is ongekend in de geschiedenis van de moderne oorlogsvoering, dat een burgerbevolking gedwongen wordt op het slagveld te blijven. De internationale gemeenschap draagt dus een grote verantwoordelijkheid voor elk burgerslachtoffer in Gaza.

Ten tweede heeft tot op de dag van vandaag noch de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, noch de Algemene Vergadering van de VN Hamas veroordeeld voor de ernstige en duidelijke wreedheden die het op 7 oktober heeft begaan. Dat is onvergeeflijk! En de boodschap voor de Israëli’s is dat hun leven er niet toe doet, dat Joods bloed als goedkoop wordt beschouwd, dat hun vrouwen vrij zijn om te verkrachten en hun baby’s om te onthoofden. Daarom neem ik het de Israëli’s niet kwalijk dat ze het advies en de kritiek van andere naties over hun oorlogsvoering afwijzen. Als de wereld meer sympathie en begrip had getoond voor wat Israël die dag heeft geleden, dan had het misschien een verschil gemaakt. Is het te laat om zich te verontschuldigen en recht te doen aan Israël? Misschien!

Dus, waar staan de zaken op dit moment en waar gaan we naartoe?

Op dit moment bevinden we ons in een vreemde stilte, waarbij Israël wacht op een gijzelingsdeal of besluit om naar Rafah te gaan, het laatste Hamas-bolwerk in Gaza waar veel van de gijzelaars kunnen worden vastgehouden. Er zijn toenemende spanningen tussen Israël en de regering-Biden over het oorlogsbeleid van Jeruzalem in Gaza, met name de geplande Rafah-operatie, waarvan Washington vreest dat deze alle Palestijnse oorlogsvluchtelingen die daar zitten, in gevaar zal brengen.

Maar Israël heeft zijn strategie de afgelopen dagen zichtbaar veranderd – waarschijnlijk minder als gevolg van Amerikaanse druk en meer van de tragische IAF-aanvallen waarbij zo’n tien dagen geleden zeven hulpverleners van World Central Kitchen om het leven kwamen. Ze overspoelen Gaza met voedsel en andere hulp, en ze hebben de meeste IDF-troepen uit Gaza teruggetrokken. Ik heb het gevoel dat dit grotendeels te maken heeft met het proberen te verbeteren van de omstandigheden om een gijzelingsdeal met Hamas veilig te stellen. We zullen zien!
In ieder geval ziet het er beter uit voor Israël, aangezien de VS nog steeds wapens stuurt, terwijl rapporten aangeven dat Indonesië, van alle landen, de betrekkingen met Jeruzalem wil normaliseren – ondanks de oorlog. De zaken kunnen dus snel omslaan voor Israël. Desalniettemin zullen de Joodse staat en het Joodse volk nog vele jaren te maken krijgen met een stortvloed aan rechtsclaims die voortvloeien uit deze oorlog.

Tot slot, als de oorlog vandaag zou eindigen, wie zou dan de echte winnaar zijn?

Natuurlijk zou Hamas de overwinning claimen, simpelweg omdat ze het overleefd hebben om door te gaan met hun strijd! Maar met het weliswaar hoge dodental in Gaza, veel delen van de Gazastrook in puin, en de meeste Gazanen geschokt door zes maanden van intense bombardementen, kun je het je moeilijk indenken hoe Hamas op geloofwaardige wijze de overwinning kan claimen in het bijzijn van degenen over wie ze heersen.

Van zijn kant zou Israël vanaf nu een gedeeltelijke overwinning in Gaza kunnen claimen. De natie herstelde zich snel van de tegenslag van 7 oktober. De IDF heeft het militair historisch goed gedaan in termen van deelname aan complexe stedelijke oorlogsvoering onder moeilijke omstandigheden, en is naar buiten gekomen met ongeveer een één-op-één verhouding tussen strijders en burgerslachtoffers. Het wereldwijde gemiddelde in stedelijke oorlogsvoeringen in de afgelopen decennia is 18 burgers voor elke gedode strijder. Hopelijk zal die prestatie algemeen worden erkend, in plaats van de leugens en bloedsprookjes van genocide en etnische zuivering.

Israël is ook verenigd door dit conflict, maar het blijft een fragiele cohesie. De natie moet snel overgaan tot nieuwe verkiezingen die een jong nieuw leiderschap in staat stellen de leiding te nemen. En natuurlijk zal deze overwinning pas compleet aanvoelen als alle gijzelaars zijn teruggekeerd.

Na de oorlog moet Israël blijven aandringen op de ontmanteling van de UNRWA of op zijn minst op belangrijke hervormingen van het agentschap dat toezicht houdt op de Palestijnse vluchtelingen. Het belangrijkste is dat we na deze oorlog nooit meer mogen horen van de aanspraak van de Palestijnen op een recht op terugkeer! Wie zou er bij zijn volle verstand mee instemmen om bloeddorstige, gehersenspoelde terroristen zoals Hamas in Israël te laten wonen. Ik hoop dat 7 oktober voor altijd een einde heeft gemaakt aan het zogenaamde Palestijnse recht op terugkeer.

Ten slotte zijn er veel goede mensen en wereldleiders die sympathie hebben voor de bevolking van Gaza. Waarom niet een aantal vluchtelingen opnemen?! Veel landen namen oorlogsvluchtelingen uit Syrië op. Verdienen de inwoners van Gaza niet minder een kans op een nieuwe start als ze die vrijwillig elders willen zoeken? Zes maanden na het begin van deze oorlog is het tijd voor de wereldgemeenschap om echt mededogen te tonen voor het volk van Gaza door sommigen op te nemen. Anders lijkt het erop dat de wereldgemeenschap zich alleen maar bemoeit met deze strijd om Israël te belasteren.

Geschreven door David Parsons, ICEJ staf

Accepteer alle cookies om deze inhoud te zien of bekijk inhoud hier.